Իմ այս հաշվետվության մեջ կփորձեմ ներկայացնել իմ գործընկերների, սովորողների խմբերի, առանձին սովորողների և կրթահամալիրում չաշխատող անհատների հետ կատարած աշխատանքները: Քանի որ աշխտանքների քանակությունը շատ ծավալուն է ու բազմաբովանդակ, ուստի այս տարվա ընթացքում անհրաժեշտություն առաջացավ աշխատել բլոգի վրա. փորձել եմ մեկ աշխատանքը ներկայացնել մի քանի բաժիններով: Այդ մոտեցումն ինձ շատ օգնեց ցանկացած իրավիճակում ներկայացնել կատարված աշխատանքներն ըստ պահանջվող ժամանակահատվածի, նախագծերի, խմբերի, դպրոցների, ստուգատեսների: Մի օրինակով լուսաբանեմ: Բնագիտատեխնիկական ստուգատեսին ներկայացրել եմ մի փաթեթ՝ «Դպրոցը բնագիտական շուրջտարյա լաբորատորիա», որտեղ ամփոփվել են կատարված աշխատանքներն ըստ խմբերի, դպրոցների, նախագծերի: Եթե նյութերի վերջում ուշադրություն դարձնեք բաժիններ հավելվածի (рубрика) վրա, ամեն ինչ պարզ կդառնա: Շուտով կամփոփվի «Ծաղկաձոն» նախագիծը, որի իրականացնողներն էին երկարացված օրվա ճամբարականները: Երկու ամիս է, ինչ մեկնարկեց այս նախագիծը: Սովորողներն իրենք են կտրոնից ստացել բույս ու հիմա արմատակալված բույսերը տեղափոխում են թաղարների մեջ: Խմբերով համացանցից դուրս են բերում այդ բույսի մասին բոլոր տեղեկությունները՝ խնամք, բազմացում, օգտակար և բուժիչ հատկություններ, որն էլ կնվիրվի կրթահամալիրի կին աշխատողնե
րին բույսի հետ միասին:
Կարևորում եմ խաղողի այգիների համար կատարված հետազոտական աշխատանքները, որի ընթացքում պարզ դարձավ, որ անհրաժեշտության դեպքում կարելի է սենյակային պայմաններում ստանալ խաղողի արմատակալված կտրոններ:
Շատ ոգևորիչ էր հատկապել կիլչեցման եղանակով բազմացումը: Աշխատանքներին մասնակցեցին՝
նախակրթարանի սաներ
4-5-րդ դասարանցիներ
Քոլեջի ուսանողներ
Այս բազմացման ժամանակ օգտագործվում է քիչ տարածք, բայց շատ կտրոններ: Մեկ մեծ թաղարի մեջ միաժամանակ դրվել է մոտ 200 կտրոն արմատակալվող մասերը դեպի վեր. դրանք թաղել ենք հողի մեջ և վրան ծածկել մոմլաթով: Մոտ 40 օր անց հանել ենք կտրոնները: Արդյունքն ապշեցուցիչ էր՝ արենի տեսակը արմատակալվել էր 100 տոկոսով, իսկ մյուս անհայտ տեսակը՝ 60, հավանաբար ծեր շիվեր էին, որը նկատելի էր: Հիմա ներկայացնեմ մի քանի նախագծեր ու իրականացման ժամանակ ստացված դրանց արդյունքները: Տարիներ շարունակ իրականացնում ենք «Սերմնահավաք» նախագիծը ու արդյունքում ստանում ենք սերմերի մեծ հավաքածու, որոնք պահում-պահպանվում են սերմնադարանում:
Ի պատիվ մեզ՝ ասեմ, որ սերմերը ոչ միայն պահում ու պահպանում ենք, այլև նվիրում ենք բոլորին, ովքեր կցանկանային դրանց բույսերն ունենալ իրենց այգում կամ պարտեզում:
Արդյունք. Այս հղման տակ դուք կտեսնեք այն փաթեթը, որի մեջ ամփոփված են սերմնահավաքը ներկայացնող բոլոր նյութերը, որոնք իրականացվում են նախակրթարանի սաների և կրտսեր դպրոցի սովորողների հետ:
Սերմնացան նախագիծը սերմնահավաքի օրինաչափ զարգացումն է, որն անիմաստ կլիներ իրականացնել , եթե ինչ որ ձևով չիրացվեին հավաքված սերմերը: Ճիշտ է, մենք չենք կարող իրականացնել ողջ հավաքածուն. կա ելք, այդ մասին քիչ հետո, իսկ հիմա տեսնենք արդյունքները:
Նախագծի նպատակը՝ մանուկ հասակից հոգատարության, սիրելու, գնահատելու աշխատասիրության և մի շարք այլ մարդկային կարևոր հատկանիշների սերմանելն է: Բույսերի հետ աշատելը փոքրիկների համար շատ սիրելի զբաղմունք է: Համոզվենք դրանում՝ ուսումնասիրելով արդյունքները:
Կրթահամալիրի բոլոր դպրոցների որոշ տարածքներում պատերի տակ ցանվեց ծաղկող և մագլցող իպոմեյա բույսը, որն էլ շատ կարճ ժամանակահատվածում ծածկեց պատերը: Այս տարի այդ տարածքներում կծլեն թափված սերմերը և ցանկության դեպքում կարելի է տեղափոխել այլ տարածքներ և կստացվի այս նույն արդյունքը:
Պակաս կարևոր նախագիծ չէ նաև կենդանիների դերը երեխաների կյանքում նախագիծը:
Ես չեմ հիշում մի դեպք, երբ ջերմոց-լաբորատորիա մտնելուց անմիջապես հետո երեխաները, մեծ թե փոքր, չվազեն դեպի կենդանիները, փորձեն կերակրել, խնամել սիրել: Ամենատպավորիչը դա է, երբ 4-5-րդ դասարանի սովորողների խումբը, որոնք բնագիտության դասաժամն անց են կացնում ջերմոց-լաբորատորիայում, սիրով մաքրում են ծովախոզուկների և գերմանամկների բները, որը չի կարելի համարել հեշտ ու հաճելի աշխատանք: Քիչ տպավորիչ չեն նաև նախակրթարանի խմբերի այցերը, երբ իրենց փոքրիկ թաթիկներով կերակրում են կենդանիներին:
Մաքուր միջավայր՝ առողջ մանուկներ: Այս նախագիծն իրականացվում է ամեն օր, որովհետև ամեն օր արմատակալեցվում են, տնկվում են բույսեր, ցանվում են սերմեր և այդ ամենն արվոմ է կրթահամալիրի թե՚ շենքային տարածքները, թե՚ շրջակա միջավայրը բույսերով հարստացնելու, փչացածնրը նորերով փոխարինելու ու անընդհատ կանաչն ու ծաղկունքը ավելացնելու համար: Ամեն տարի մի քանի նոր տեսակի բույսեր են ավելանում, որոնց մեջ կան շատ էկզոտիկ բույսեր, օրինակ Քոլեջի այգում հիմնվեց միմոզաների պուրակ, ճիշտ է այդ տնկիները շատ փոքր են, բայց ուշադիր խնամքի դեպքում կունենանք գեղեցիկ, ծաղկող աֆրիկյան (դեղին ծաղիկներով) և մեկ այլ տեսակի (մանուշակագույն ծաղիկներով) միմոզաների ծառներ, որոնք, ի դեպ, սերմերից են աճեցվել:
Առողջ ապրելակերպի համար ջերմոց-լաբորատորիան պայքարում է ամեն օր, իսկ այդ արդյունքները երևում են կատարված աշխատանքներում: